Không có mặt nhưng thẩm phán Hán Văn Nhuận vẫn ra Quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự không đúng pháp luật. Khi vụ án “Làm sai lệch hồ sơ vụ án” được Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao khởi tố, nữ Thư ký bị khởi tố. Cùng ngày, người dân “bàng hoàng” phát hiện thẩm phán Hán Văn Nhuận đã tử vong do uống thuốc diệt cỏ (?)

Viện Kiểm sát tối cao đã thực hiện tống đạt quyết định khởi tố bị can với Quảng Thị Thái Bình

Nữ thư ký tòa “tự biên, tự diễn” các biên bản hòa giải

Năm 2016, 2017, TAND huyện Ninh Phước thụ lý một vụ kiện đòi nợ giữa nguyên đơn là bà Viên Thị Thanh Loan và bị đơn là bà Nguyễn Thị Ngọc Oanh. Theo hồ sơ, vợ chồng ông Nguyễn Quốc Hoàng, bà Oanh đã nhiều lần vay tiền của bà Loan và đều trả đúng hẹn. Tháng 12-2015, bà Oanh mang theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đứng tên hai vợ chồng giao cho bà Loan để vay số tiền 3 tỉ đồng, hẹn sau 1 tuần thì trả. Tuy nhiên, bà Oanh nhiều lần hứa hẹn nhưng không trả. Sau đó, bà Loan khởi kiện vợ chồng bà Oanh ra tòa. Vụ kiện do thẩm phán Hán Văn Nhuận (TAND huyện Ninh Phước) thụ lý, Quảng Thị Thái Bình được giao nhiệm vụ là thư ký.

Trong các biên bản trình bày, bà Oanh thừa nhận có vay tiền của bà Loan, việc bà mượn tiền không nói với chồng cho đến khi mất khả năng thanh toán. Bà Oanh đồng ý trả cho bà Loan số tiền trên. Trong hồ sơ thể hiện, ngày 19-6-2017 có các văn bản: biên bản họp kiểm tra việc giao nộp chứng cứ, biên bản hòa giải, biên bản hòa giải thành, có sự có mặt của các đương sự và thẩm phán. Theo đó, nội dung của các biên bản thể hiện, ông Hoàng thừa nhận trước đây có vay nợ của bà Loan, nay bà Loan khởi kiện thì đồng ý trả nợ. Tiếp đó, TAND huyện Ninh Phước ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự. Sau khi có quyết định của Tòa án, Thi hành án đã cưỡng chế, kê biên và bán đấu giá tài sản là nhà, đất của vợ chồng ông Hoàng, bà Oanh để trả nợ cho bà Loan.

Bất ngờ khi tài sản bị cưỡng chế, ông Hoàng gửi đơn đến các cơ quan có thẩm quyền khiếu nại. Tuy nhiên, VKSND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh; TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh và TAND Tối cao cùng bác đơn khiếu nại vì không có căn cứ kháng nghị giám đốc thẩm. Theo các cơ quan chức năng, việc vay mượn giữa bà Loan và vợ chồng ông Hoàng là có thực, được chính các bên thừa nhận. Do đó, ông Hoàng cho rằng không biết và không đồng ý trả nợ cùng vợ là không phù hợp với Luật Hôn nhân và gia đình. Các tài liệu, chứng cứ kèm theo không phải căn cứ kháng nghị giám đốc theo quy định.

Không thỏa mãn với những trả lời, ông Hoàng gửi đơn đến Cơ quan điều tra VKSND Tối cao tố cáo thẩm phán Hán Văn Nhuận và thư ký Quảng Thị Thái Bình vi phạm trong quá trình giải quyết vụ việc. Quá trình thụ lý đơn, điều tra viên phát hiện, quyết định công nhận sự thoả thuận của các đương sự có nhiều vi phạm. Những vi phạm gồm: Thư ký lập các biên bản họp kiểm tra việc giao nộp chứng cứ, biên bản hòa giải, biên bản hòa giải thành không có mặt các đương sự, thẩm phán. Đặc biệt, Thư ký tòa án còn cho đương sự ký khống vào biên bản, và tự ý ghi thêm một đoạn vào biên bản hòa giải thành.

Cụ thể, ngày 19-6-2017, ông Hoàng đến Tòa án lúc 9 giờ, lúc này có mặt bà Loan, không có mặt bà Oanh và ông Nhuận. Quảng Thị Thái Bình tiến hành lập biên bản ghi lời khai ông Hoàng. Kết thúc biên bản lúc 9h20, ông Hoàng đọc lại và ký tên vào biên bản rồi đi về.

Tuy nhiên, hồ sơ lưu thể hiện, Quảng Thị Thái Bình tiến hành lập biên bản về việc kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ lúc 8 giờ, kết thúc lúc 8 giờ 30 phút; Biên bản hòa giải lúc 8 giờ 30 phút, kết thúc lúc 10 giờ và Biên bản hòa giải thành khi không có mặt bà Oanh, ông Hoàng. Tiếp đó, ngày 27-6-2017, ông Nhuận ký ban hành Quyết định công nhận sự thỏa thuận giữa các đương sự. Quyết định này cũng không gửi cho bà Oanh, ông Hoàng.

Từ kết quả xác minh ban đầu, Cơ quan điều tra VKSND tối cao có Công văn kèm theo các tài liệu, gửi VKSND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh, đồng thời đề nghị Viện trưởng VKSND cấp cao kháng nghị theo thủ tục tái thẩm đối với Quyết định của TAND huyện Ninh Phước. Viện trưởng VKSND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh đã ban hành Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Ngày 16-3-2021, Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh đã chấp nhận kháng nghị của VKSND cấp cao và hủy Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, do không đảm bảo về nội dung, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng.

Trụ sở TAND huyện Ninh Phước.

Theo nội dung Quyết định tái thẩm, việc ông Hán Văn Nhuận (thẩm phán) giao cho bà Quảng Thị Thái Bình (thư ký) tiến hành họp công khai chứng cứ, hòa giải, lấy lời khai đương sự là không đúng quy định của Bộ luật tố tụng dân sự. Quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự do TAND huyện Ninh Phước ban hành là không đảm bảo nội dung, vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng. Do đó, quyết định tái thẩm đã hủy quyết định công nhận sự thỏa thuận của đương sự do TAND huyện Ninh Phước ban hành, giao hồ sơ cho TAND huyện Ninh Phước giải quyết lại theo đúng thủ tục tố tụng.

Thẩm phán “điều hành” phiên hòa giải... từ xa

Sau khi Ủy ban Thẩm phán TAND cấp cao tại TP. Hồ Chí Minh ra Quyết định tái thẩm, ngày 2-11-2021, Cơ quan điều tra VKSND tối cao ra Quyết định phục hồi việc giải quyết nguồn tin về tội phạm để tiếp tục xác minh làm rõ vụ việc. Quá trình làm việc với Cơ quan điều tra, Quảng Thị Thái Bình thừa nhận, các biên bản về việc kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ ngày 19-6-2017; Biên bản hòa giải và Biên bản hòa giải thành là biên bản không có mặt đầy đủ mặt các đương sự và thành phần tham gia hòa giải như ghi trong biên bản.

Quảng Thị Thái Bình thừa nhận, Bình đã tự ghi thêm một đoạn “Hiện nay vợ tôi đã trả được 100 triệu đồng cho bà Loan...” vào biên bản ghi lời khai của ông Hoàng. Bình cũng thừa nhận đã lập các biên bản khống như: Biên bản về việc kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ; Biên bản hòa giải; Biên bản hòa giải thành đưa cho bà Oanh ký trước đó 3 ngày (ngày 16-6-2017) trước khi lập các biên bản ngày 19-6-2017. Đồng thời, Bình không sao gửi biên bản hòa giải thành, Quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự cho ông Hoàng, bà Oanh.

Ông Hán Văn Nhuận (thẩm phán) khai nhận, ngày 19-6-2017, ông Nhuận đang ở Hà Nội để dự thi Thẩm phán trung cấp nên không có mặt ở TAND huyện Ninh Phước. Khi ông Nhuận đang ở Hà Nội thì bà Bình gọi điện báo các đương sự đến làm việc nên ông Nhuận chỉ đạo bà Bình lập biên bản hòa giải thành để ông về ký sau. Đến ngày 23-6-2017, ông Nhuận đi làm trở lại, bà Bình đưa hồ sơ và các biên bản cho ông Nhuận ký, mặc dù ông không tham gia lập biên bản. Theo lí giải của ông Nhuận thì khi Bình chuyển hồ sơ, qua kiểm tra các biên bản thấy có đủ chữ ký các bên đương sự, nghĩ là các đương sự tự nguyện thỏa thuận được với nhau nên ông đã ký hợp thức vào các biên bản(?) Đến khi ông Hoàng đến khiếu nại thì ông Nhuận mới biết các biên bản bị viết thêm, lập khống và biết việc bà Bình chưa gửi các biên bản, quyết định cho các đương sự.

Ngày 6-12-2021, Cơ quan điều tra VKSND tối cao ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, Quyết định khởi tố bị can và ra Lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Quảng Thị Thái Bình về tội: "Làm sai lệch hồ sơ vụ án" quy định tại khoản 2 Điều 375 Bộ luật hình sự. VKSND tối cao (Vụ 6) phê chuẩn các quyết định trên. 8h30 ngày 14-12-2021, Cơ quan điều tra VKSND tối cao đã tiến hành tống đạt Quyết định khởi tố bị can và Quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can cho Quảng Thị Thái Bình, nhưng chưa thi hành lệnh bắt bị can để tạm giam vì ngày 10-12-2021, Quảng Thị Thái Bình có kết quả xét nghiệm COVID-19 dương tính. Hiện nay Quảng Thị Thái Bình đang thực hiện cách ly, điều trị tại nhà.

Kim Sa