Chiều ngày 26/5, trên địa bàn huyện Ninh Sơn (Ninh Thuận), sét đánh khiến 1 người dân đang làm rẫy tử vong. Trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận hàng năm xảy ra từ 5 đến 7 vụ sét đánh gây thương vong về người.

Theo ông Dương Đăng Minh, Phó Trưởng ban Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (BCH PCTT và TKCN) huyện Ninh Sơn, vào khoảng 15 giờ ngày 26/5/2024, chị Pi Năng Thị Liết sinh ngày 01/01/1983, cư ngụ tại thôn Do, xã Ma Nới, khi đang làm rẫy khu vực lòng hồ Sông Than thuộc xã Hoà Sơn thì bị sét đánh tử vong.

Ảnh mây vệ tinh lúc 12:00 ngày 26/5 – Nguồn: Hymetnet

Sét là hiện tượng phóng điện trong đám mây, giữa các đám mây với nhau hoặc giữa đám mây với mặt đất. Theo các nhà khoa học, thường thì cơn dông kéo đến rất nhanh trong vòng 15 phút và di chuyển với vận tốc 40km một giờ. Nói chung khi đang ở nơi không an toàn thì cần phải để ý đến các dấu hiệu của dông như mây đen, không khí lạnh, gió.

Có thể ước tính được khoảng cách từ nơi đang đứng tới nơi sét xảy ra bằng cách ước lượng khoảng thời gian từ lúc tia chớp lóe lên và lúc nghe thấy tiếng sấm. Chia số giây cho 3 sẽ được khoảng cách đến tia sét. Ví dụ đếm được 3 giây thì sét cách vị trí đứng là 3/3= 1km.

Ngoài ra còn có phương pháp xác định vị trí của sét đó là cảm nhận cơ thể khi đang ở khu vực mưa dông. Nếu thấy lông tay, tóc, dựng thì chúng ta đang có nguy cơ bị sét đánh, trong trường hợp này phải lập tức chụm hai chân lại, dùng tay bịt tai, cúi thấp người (nhưng không để cơ thể chạm đất ngoài hai bàn chân). Sau khi nghe tiếng sét khoảng 7-10 phút thì cơn sét đã qua có thể trở về trạng thái bình thường.

Nếu thấy lông tay, tóc, dựng thì chúng ta đang có nguy cơ bị sét đánh, hãy lập tức chụm hai chân lại, dùng tay bịt tai, cúi thấp người (nhưng không để cơ thể chạm đất ngoài hai bàn chân). Sau khi nghe tiếng sét, có thể trở về trạng thái bình thường.

Nếu thời gian này nhỏ hơn 20 giây thì phải di chuyển đến nơi an toàn hơn. Khi nghe thấy tiếng sấm đầu tiên bất kể là gì cũng cần phải thấy nguy hiểm đã đến. Sét có thể đánh cách xa nơi có mưa tới 15-20km. Người đang lao động hoặc đi lại ngoài trời cần tìm nơi trú an toàn.

Nếu ở ngoài trời, tuyệt đối không trú mưa dưới gốc cây cao, to, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt... Nên tìm chỗ khô ráo, nếu xung quanh có cây cao hơn thì nên tìm chỗ thấp, tìm vị trí cây thấp. Người ở vị trí càng thấp càng tốt, tay ôm cổ, phần tiếp xúc của người với mặt đất là ít nhất; nhón chân, không được nằm xuống đất. Đặc biệt, không đứng thành nhóm người gần nhau.

Tuyệt đối không trú mưa dưới gốc cây cao, to, tránh các khu vực cao hơn xung quanh, tránh xa các vật dụng kim loại như xe đạp, máy, hàng rào sắt...

Tuy nhiên khi sắp xảy ra dông, thì biện pháp tránh sét tốt nhất là nên về nhà hay công sở. Các ngôi nhà, trụ sở làm việc... nên lắp đặt hệ thống chống sét (đơn giản nhất là cột thu lôi).

Khi ở trong nhà nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có dông gần xảy ra. Với các đường dây điện thoại hay dây điện vì nối với lưới bên ngoài nên rất có thể bị ảnh hưởng sét đánh lan truyền. Nên tránh xa các dây này và các vật dùng điện với khoảng cách ít nhất là 1m. Cần rút ăng ten ra khỏi ti vi khi có dông.

Khi ở trong nhà nên đứng xa cửa sổ, cửa ra vào, các đồ dùng điện, tránh các chỗ ẩm ướt như buồng tắm, bể nước, vòi nước, không nên dùng điện thoại trừ trường hợp rất cần thiết. Nên rút phích cắm các thiết bị điện trước lúc có dông gần xảy ra

Nếu như bạn cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt ti-vi) thì điều đó có nghĩa là có thể bị sét đánh bất cứ lúc nào, lập tức cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.

Đài KTTV tỉnh Ninh Thuận hàng ngày thường xuyên tổ chức theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, ảnh mây vệ tinh, sản phẩm ra đa thời tiết và số liệu định vị sét được cập nhật 10 phút/lần. Để kịp thời phát các tin cảnh báo dông sét cho khu vực và chi tiết đến cấp huyện trong tỉnh.

Nếu bạn cảm thấy tóc bị dựng lên (như cảm giác điện khi sờ tay trước mặt ti-vi), có thể bạn sẽ bị sét đánh bất cứ lúc nào; lập tức cúi ngồi xuống và lấy tay che tai, không nằm xuống đất hay đặt tay lên đất.

Hiện nay, đang là thời điểm đã bước vào mùa mưa, bão, lũ chính vụ, chúng ta cần tăng cường công tác tuyên truyền cho cộng đồng dân cư thường xuyên chú ý nắm bắt diễn biến thời tiết tại địa phương và theo dõi các loại bản tin cảnh báo thời tiết nguy hiểm, đặc biệt là tin cảnh báo mưa dông – thường được phát trên Đài truyền hình của tỉnh vào khoảng thời gian từ 12 đến 19 giờ hàng ngày.

Theo nhận định của Đài KTTV khu vực Nam Trung Bộ về xu thế thời tiết trong 10 ngày tới, khu vực tỉnh Ninh Thuận chịu ảnh hưởng phía nam rãnh áp thấp qua Bắc Bộ bị nén bởi một bộ phận tăng áp ở phía bắc kết hợp trường gió Tây Nam có cường độ mạnh dần, chủ yếu mây thay đổi, ngày nắng, cục bộ có nắng nóng, chiều tối và đêm có mưa rào và dông rải rác.